Analiza fundamentalna

Ten artykuł poświęcimy w całości ocenie inwestycji z punktu widzenia ekonomii gospodarki i pojedynczego przedsiębiorstwa.

Zazwyczaj analizą fundamentalną posługują się zarządzający portfelami akcji, analitycy i menedżerowie. Dla nich bardziej istotna jest atrakcyjność spółki pod względem przyszłych zysków niż bieżące wahania cen giełdowych. Kurs akcji może przecież nie odzwierciedlać faktycznej kondycji przedsiębiorstwa. Dlatego zwolennicy analizy fundamentalnej starają się prognozować rentowność inwestycji od kilku miesięcy do kilku lat naprzód.

Ocena opłacalności inwestycji
Aby dobrze ocenić fundamenty spółki, trzeba wyjść poza pojedyncze przedsiębiorstwo. Firmy działają w otoczeniu, gdzie panuje konkurencja, są klienci, regulacje prawne, ceny rynkowe, podatki i wiele innych czynników. Analityk ocenia spółkę na tle innych firm z danej branży, przedsiębiorstwa na tle zamożności regionu, kondycji gospodarki danego kraju i gospodarki światowej. Informacje te dają globalny obraz potencjalnego rozwoju analizowanej spółki.

Każdy analityk zapoznaje się najpierw z publikowanymi przez spółkę informacjami. Dla debiutantów giełdowych lub emitujących kolejne serie akcji jest to prospekt emisyjny. Dla spółek giełdowych to: bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych oraz zawierające wymienione elementy skonsolidowane sprawozdania finansowe. Na podstawie tych informacji z lat poprzednich oraz bieżącego okresu rozrachunkowego można ocenić, czy przedsiębiorstwo się rozwija i wykazuje zyski. Uwzględniając koniunkturę branży oraz kondycję gospodarki można ze zwiększonym prawdopodobieństwem ocenić opłacalność inwestycji w akcje badanej spółki.

Na tym nie koniec. Dodatkowo analizujący osobiście kontaktuje się z badaną firmą, aby uzyskać informacje o planach rozwoju, podpisanych bądź planowanych kontraktach, inwestycjach i ewentualnej wypłacie dywidendy dla akcjonariuszy. Wiedza zebrana w ten sposób przedstawiona jest później w formie rekomendacji.

Nasuwa się tu jeden wniosek. Bez rzetelnej wiedzy na temat rachunkowości nic nie zdziałamy. Ponadto analityk fundamentalny do profesjonalnej oceny jednej spółki potrzebuje kilku tygodni! Czy mamy tyle czasu na podjęcie decyzji inwestycyjnej? Raczej nie, zatem częściej korzystamy z publikowanych raportów analitycznych opracowanych przez specjalistów.

Wskaźniki analizy fundamentalnej
Jako inwestorzy mamy do dyspozycji wskaźniki stosowane w analizie fundamentalnej. Na szczęście są one publikowane codziennie w gazetach i nie musimy ich sami liczyć, choć wiedza na temat ich budowy jest przydatna. Pozwala odpowiednio interpretować wyniki.

Najpopularniejszym z nich jest wskaźnik dochodowości akcji, znany jako wskaźnik cena/zysk (C/Z lub P/E). Wyliczany jest jako iloraz aktualnego kursu akcji i wypracowanego przez spółkę zysku przypadającego na jedną akcję. Jego poziom nie powinien być zbyt wysoki i zbyt niski. Wartości duże informują o przewartościowaniu, a małe o niedowartościowaniu akcji. O tym, czy dany poziom wskaźnika jest wartością optymalną, decyduje porównanie z wartościami C/Z innych akcji z danej branży. Wtedy będzie można ocenić, jak dalece wskaźnik odbiega od przeciętnych wartości. Dobrze jeśli rośnie on w kolejnych okresach. Może to świadczyć o tym, że firma się rozwija.

Następnym wskaźnikiem jest cena rynkowa jednej akcji do wartości księgowej przypadającej na tę akcję (C/WK lub P/BV). Informuje on, ile kosztuje majątek firmy na giełdzie. Wartości poniżej 1 oznaczają, że na giełdzie możemy kupić akcje taniej niż to wynika z wartości tej akcji w księgach rachunkowych firmy. Analogicznie wartości powyżej 1 oznaczają, że „przepłacamy” za akcję w stosunku do jej wartości księgowej. Na WGPW poziom tego wskaźnika waha się średnio między 2 a 5, choć bywają spółki nawet powyżej 30. Niewątpliwie przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych ważna jest obserwacja zmian wskaźnika w czasie i porównywanie go z innymi spółkami danej branży.

To tylko dwa wybrane wskaźniki. Do innych popularnych instrumentów można zaliczyć wskaźniki płynności, efektywności, zadłużenia i rentowności.

W następnych numerach „Managera Apteki” zajmiemy się problematyką związaną z analizą techniczną i psychologią inwestowania.

tekst:
Tomasz Kamiński i Jacek Borawski