Winnice w cieniu Mont Blanc

O paryskich zabytkach napisano już całe tomy, przed zamkami nad Loarą stoją kolejki turystów, podobnie na plażach Lazurowego Wybrzeża… Dla wielu z nas to już wszystkie warte odwiedzenia miejsca we Francji.

Tymczasem na niemal każdy francuski region można by poświęcić całe wakacje. W przypadku regionu Rodan-Alpy i taki wyjazd okazałby się zdecydowanie za krótki…

Zabytkowe miasta, górskie kurorty, sanatoria, rezerwaty przyrody, znane sanktuarium maryjne i mekka smakoszy młodego wina – to tylko niektóre atrakcje regionu leżącego w południowo-wschodniej Francji, tuż przy granicy z Włochami i Szwajcarią. Jest on zróżnicowany zarówno pod względem geograficznym, jak i pod względem gęstości zaludnienia: jego stolica Lyon to blisko dwumilionowa aglomeracja, ale już stolica departamentu Ardéche – Privas, to zaledwie dziesięciotysięczne miasteczko.

Kolebka kultury
Wspomniany Lyon uznawany jest za najstarsze miasto we Francji. Został założony już w 43 r. p.n.e. jako rzymskie Lugdunum. Do dziś przetrwały w nim budowle z tamtych czasów: amfiteatr, odeon, akwedukty, termy czy teatr. To także kolebka kinematografii – to właśnie w Lyonie bracia Lumiére nakręcili swój pierwszy film. Zabytkowa część miasta, Stary Lyon, została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO – to wąskie uliczki, bogato zdobione kamienice, piękne dziedzińce i Traboules – jedyne w swoim rodzaju przejścia pomiędzy kamienicami. Swe kroki warto także skierować do katedry św. Jana Chrzciciela z XIV-wiecznym zegarem astronomicznym, który uparcie pokazuje, że to Słońce krąży wokół Ziemi, bazyliki St. Martin d’Ainay zbudowanej podobno w miejscu, w którym lwy nie tknęły rzuconej im na pożarcie św. Blandyny, kościoła św. Ireneusza z kryptami z V wieku, barokowej kaplicy św. Trójcy, neoklasycystycznego budynku opery, a także Parku de la Tete d’Or – największego parku miejskiego we Francji. Nie sposób też pominąć górującej nad miastem bazyliki Marii Panny z Fourviere – zbudowano ją na wzgórzu, na którym stał niegdyś gród rzymski Forum Vertus, a więc w miejscu narodzin miasta. Przy słonecznej pogodzie sprzed bazyliki widać szczyt Mont Blanc.

Region Rodan-Alpy ma też swoją Wenecję – to miasto Annecy, leżące nad kanałami i jeziorem o tej samej nazwie. Charakteryzuje się piękną starówką z domami pomalowanymi w pastelowych kolorach, wabi również turystów zamkiem z XII wieku o nietypowym, trójkątnym kształcie (a także pierwszym na świecie… Carrefourem). O palmę pierwszeństwa, jeśli chodzi o urodę, Annecy może konkurować z Chambery, miastem leżącym w górskiej dolinie, rozsławionym ważnym w historii Francji zamkiem książąt Savoie i Fontanną Słoni, z której monumentu wystają cztery ogromne – i bardzo realistycznie wyglądające – przednie części kolosów z trąbami. Jednym z oryginalniejszych miasteczek w tym regionie jest natomiast Bourg-en-Bresse, z pięknym gotyckim kościołem i… dużym targiem drobiu. Na targu można znaleźć najdziwniejszych przedstawicieli kurzego rodu, a także skosztować przyrządzanych z nich dań – sporym zainteresowaniem smakoszy cieszą się na przykład kury pojone regularnie mlekiem, dzięki czemu ich mięso wyróżnia się nadzwyczajną delikatnością.

Zimowe szaleństwo
W regionie Rodan-Alpy trzykrotnie odbywały się Zimowe Igrzyska Olimpijskie. Któż nie zna takich nazw, jak Chamonix, Grenoble czy Avoriaz? To ostatnie ma niezwykły urok – w miasteczku obowiązuje całkowity zakaz ruchu samochodowego. W okresie zimowym jedynymi środkami transportu są ciągnięte przez konie sanie oraz wyciągi narciarskie, którymi można się dostać niemal wszędzie.

Miejscowość Chamonix, a w zasadzie Chamonix Mont Blanc, leży u podnóża najwyższej góry naszego kontynentu, wabi turystów warunkami narciarskimi, najwyżej położoną na świecie kolejką linową Aiguille du Midi, która wiedzie na szczyt o tej samej nazwie (pod nim znajduje się tunel łączący Francję z Włochami), ulubionymi przez skialpinistów ścianami Aiguille du Dru oraz panoramiczną restauracją na szczycie Le Brevent. To najstarszy ośrodek narciarski we Francji, który rocznie odwiedza ponad pięć milionów gości. Grenoble to przy Chamonix gigant – w jego centrum uniwersyteckim studiuje około 60 tysięcy osób. Dookoła znajdują się znakomite centra narciarskie, takie jak Chamrousse (dwie trasy olimpijskie) czy Villard de Lans, ale godne uwagi jest także samo miasto – zwłaszcza budynek Bastylii, założony przez pierwszych chrześcijan kościół Eglise St. Laurent oraz Ogród Delfinów z widokiem na monumentalne skalne urwiska.

Nie można także zapomnieć o kurorcie Courchevel, z położonym na wysokości ponad 2 tysięcy metrów, jednym z najbardziej ekstremalnych lotnisk świata. Najsłynniejszym uzdrowiskiem w regionie jest bez wątpienia Evian-les-Bains nad Jeziorem Genewskim – woda z miejscowych źródeł ma właściwości lecznicze, gustują w niej głównie celebryci (butelki wody Evian projektowali m.in. Christian Lacroix i Jean-Paul Gaultier).

Z dala od harmidru kurortów czy głów państw odwiedzających Hotel Royal w Evian znajduje się sanktuarium maryjne La Salette w wysoko położonej alpejskiej miejscowości La Salette-Fallavaux. Tutaj w 1846 roku dwojgu nastoletnich pastuszków – Melanii Calvat i Maksyminowi Giraud – ukazała się Matka Boska. Na miejscu objawienia wytrysnęło płynące do dziś źródło. Dzieci ustawiły tam, z pomocą nawróconego ojca Maksymina, krzyże, potem zbudowano stacje drogi krzyżowej. Wkrótce stanęło tam sanktuarium (bazylika i Dom Pielgrzyma), do którego tłumnie zaczęli podążać wierzący z całego świata.

Święto wina
Z jakże odmiennych powodów ściągają goście do miasteczka Beaujeu i okolicznych miejscowości. Beaujeu to stolica regionu Beaujolais, rozciągającego się pomiędzy północną częścią Rodanu-Alp a Burgundią. Region ten słynie przede wszystkim z uprawianej tam winorośli i produkcji świetnych win.

To właśnie tam ma swój początek nie tak stara, zapoczątkowana w 1985 roku, tradycja – Beaujolais noveau, czyli odbywające się w każdy trzeci czwartek listopada święto młodego wina, w czasie którego pije się cierpkie (czasem nawet bardzo) wino z winogron Gamay. Święto przyjęło się na całym świecie, a zwłaszcza w Japonii – Japończycy płacą krocie za butelki młodego wina, ale często zamiast je wypić… po prostu się w nim kąpią.

W regionie Rodan-Alpy można podziwiać również wspaniałą naturę. I to podziwiać z różnych perspektyw. Są tutaj jaskinie, na czele z Grottes de Choranche, pełnymi podziemnych jeziorek i kilkumetrowych stalaktytów, Luire, która w czasie wojny była salą szpitalną partyzantów z ruchu oporu czy wreszcie Gouffre Berger, swego czasu uważaną za najgłębszą na świecie (ponad 1300 metrów). Płaskowyż Vercors, na którym wymienione jaskinie się znajdują, objęty jest ochroną i tworzy największy rezerwat przyrody we Francji. Atrakcją Parku Narodowego La Vanoise są licznie żyjące tam koziorożce alpejskie, w Ecrins można także zobaczyć wilka czy rysia. Wisienką na torcie jest, ciągnący się na 30 kilometrów, przełom rzeki Ardeche – Gorges de d’Ardeche. Tutejsza trasa spływu kajakowego uchodzi za jedną z najpiękniejszych w Europie (zajmuje około 6 godzin) – kajaki przepływają m.in. pod naturalnym skalnym mostem.