Polki coraz później rodzą pierwsze dziecko. Z najnowszych danych Eurostat wynika, że Polki zostają matkami przeciętnie w wieku 27 lat . Oznacza to, że średni wiek kobiet w Polsce zostających po raz pierwszy matkami wzrósł przez dwie dekady o trzy lata.
Według najnowszych danych Eurostat (obejmujących dane za 2015 rok) Polki rodzą zazwyczaj pierwsze dziecko w wieku 27 lat, co w porównaniu do innych Europejek nie jest jeszcze najwyższym wynikiem.
Macierzyństwo w Europie
Kobiety w Unii Europejskiej mają już przeciętnie 28,9 lat, gdy rodzą pierwsze dziecko. Najstarszymi pierworódkami w Unii Europejskiej są bowiem mieszkanki Włoch (30,8 lat) i Hiszpanki (30,7 lat).
dr Olaf Lindert, specjalista ds. leczenia niepłodności z Kliniki Bocian, ekspert medyczny kampanii „Płodna Polka”:
Kobiecy organizm maksymalną płodność osiąga mniej więcej w wieku 25 lat. W kolejnych latach płodność powoli spada. Po 35 roku życia już gwałtownie się obniża. Coraz wyższy średni wiek kobiet decydujących się na pierwsze dziecko nie jest zatem korzystnym zjawiskiem. Z upływem lat rośnie bowiem ryzyko pojawienia się niepłodności, powikłań w ciąży, jak i wystąpienia wad genetycznych u dziecka. Odkładanie planów rodzicielskich w dużej mierze jest zdeterminowane współczesnym stylem życia, sytuacją osobistą, zawodową czy materialną, jednak kobiety powinny również pamiętać o zegarze biologicznym, który jest istotny w kwestii płodności.
Szybko doganiamy Europejki
Średni wiek Polek, które zostają mamami po raz pierwszy jest coraz wyższy, jeszcze w 1996 roku wynosił blisko 24 lata, gdy w 2015 roku było to już 27 lat. Do tego dochodzi niski współczynnik dzietności. Według Eurostatu w 2015 roku wynosił w Polsce 1,32 i był jednym z najniższych w porównaniu do innych krajów UE. Gorzej było tylko w Portugalii, gdzie na jedną kobietę przypadało 1,31 dziecka.
Płodność a wiek
Płodność kobiet w dużym stopniu warunkuje wiek. Największe szanse na zajście w ciążę mają dwudziestolatki. U trzydziestolatek szanse te są już mniejsze. Wynoszą ok. 15-20%. Natomiast po 35 roku życia płodność kobiet jeszcze bardziej się obniża. U starszych kobiet częściej dochodzi chociażby do tzw. cykli bezowulacyjnych, podczas których nie może dojść do zapłodnienia. Z wiekiem rośnie również ryzyko utraty ciąży. U dwudziestolatek jest mniejsze niż 10%. Natomiast u kobiet w wieku 30-35 lat wynosi ok. 12%, a w wieku 35-37 lat ok. 16%.
Wzrost ryzyka
Z biegiem lat rośnie ryzyko wystąpienia wad genetycznych u dziecka.U kobiety w wieku 20 lat ryzyko urodzenia dziecka z zespołem Downa wynosi ok. 1:1600. Natomiast u kobiet w wieku 30 lat ok. 1:900. W wieku 35 lat to już 1:350, a u czterdziestolatki 1:100. Ponadto kobiety rodzące przed trzydziestką są mniej narażone na wystąpienie w przyszłości nowotworów piersi.
dr Olaf Lindert z Kliniki Bocian, ekspert kampanii „Płodna Polka”:
Wraz z upływem lat zmniejsza się liczba i pogarsza jakość komórek jajowych. Niejednokrotnie ujawniają się choroby i zaburzenia mogące utrudniać zajście w ciążę. Należą do nich chociażby endometrioza czy PCOS. Warto zatem aby kobiety, które odkładają decyzję o dziecku sprawdzały swoje zdrowie pod względem płodności. Powinny kontrolować swoją gospodarkę hormonalną i rezerwę jajnikową. Ważne są systematycz badania u ginekologa i wykonywanie USG. Niestety taka profilaktyka nie jest powszechna wśród Polek nie starających się jeszcze o dziecko. Wczesne wykrycie ewentualnych problemów z płodnością pozwala podjąć odpowiednie kroki, by plany macierzyńskie miały szansę w przyszłości się spełnić.
Kampania społeczna „Płodna Polka”
Kampania „Płodna Polka” ma na celu zwrócenie uwagi młodych kobiet, zwłaszcza nieposiadających jeszcze dzieci, na problem rosnącej liczby zaburzeń płodności wśród Polek. W ramach projektu prowadzone są działania edukacyjne. Budującą one świadomość kobiet na temat czynników mogących utrudniać zajście w ciążę. Czynniki te związane są nie tylko ze stanem zdrowia, ale również ze stylem życia, jak i wiekiem, w którym rozpoczyna się starania o dziecko. Rozpowszechniana jest również wiedza odnośnie dostępnych metod diagnozowania płodności oraz świadomego planowania rodziny i znaczenia w walce z niepłodnością wczesnego wykrywania problemów utrudniających lub uniemożliwiających zajście w ciążę. Kampania zachęca kobiety do wykonywania profilaktycznych badań sprawdzających gospodarkę hormonalną i systematycznych badań kontrolnych u lekarza ginekologa.
14