Oręże w walce z bólem

Piekielny, dotkliwy, przejmujący, łupiący, ćmiący, rozsadzający – to tylko niektóre z określeń bólu. Jest on zjawiskiem subiektywnym i każdy odczuwa go inaczej. Reakcja na ból jest silniejsza w stanach zmęczenia, wyczerpania nerwowego, a szczególnie źle znosimy go nocą.

Raz na kilkadziesiąt tysięcy urodzeń na świat przychodzi człowiek nieodczuwający bólu, bowiem natura nie wyposażyła go w zakończenia nerwowe, które wysyłają sygnały bólowe do mózgu. Niestety, ludzie ci zazwyczaj wcześnie umierają, gdyż żadna „syrena alarmowa” nie ostrzega o awariach w ich organizmie.

Rodzaje bólu
Medycyna dzieli ból na dwa rodzaje: pierwotny i wtórny. Pierwotny dla pacjenta oznacza uczucie kłująco-piekące, określane mianem bólu ostrego. Wtórny zaś, czyli przewlekły, ma charakter ćmiący i w pierwszej fazie jest mniej dokuczliwy. Tyle tylko, że ból pierwotny ustępuje wraz z przyczyną, natomiast wtórny nasila się stopniowo i nęka długo, nawet latami.

O tym, jak poważnie ból został potraktowany przez naukę, świadczy powstanie oddzielnej dziedziny medycyny, zwanej dolorologią, której celem jest zarówno poznanie samego zjawiska, jak i szukanie skutecznych metod zwalczania go.

Co ma robić człowiek nękany bólem, jeśli jego przyczyn nie da się wyeliminować? Przede wszystkim trzeba zdać sobie sprawę z tego, że leczenie bólu jest leczeniem objawowym i bez ustalenia jego przyczyny nie można oczekiwać radykalnych efektów. Z przewlekłym bólem najlepiej zgłosić się do specjalistycznej poradni przeciwbólowej, gdzie każdy indywidualny przypadek konsultowany jest przez specjalistów z różnych dziedzin i stosuje się różne metody leczenia.

Leczenie bólu
Do najbardziej cenionych metod należy fizykoterapia, ponadto treningi autogenne i autohipnorelaksacja, których celem jest wyzwolenie własnych sił obronnych. Niekiedy lekarz posługuje się metodą zabiegową, np. blokadą nerwów przenoszących ból. Istotnym orężem w walce z nim są także leki farmakologiczne.

W Polsce można kupić bez recepty kilkaset środków przeciwbólowych. Do wyboru mamy trzy grupy leków. Do pierwszej należą te zawierające paracetamol, do drugiej – kwas acetylosalicylowy, do trzeciej zaś – ibuprofen. Są również leki złożone, w których do jednego aktywnego składnika dodawana jest najczęściej kofeina potęgująca działanie przeciwbólowe.

Wszystkie środki przeciwbólowe działają podobnie – hamują wydzielanie prostaglandyn, substancji biorących udział w mechanizmach powstawania bólu. Substancje te tworzą się w podrażnionych tkankach i pobudzają zakończenia włókien nerwowych, które wysyłają sygnały bólowe do mózgu.

Środki farmakologiczne łagodnie znoszą ból i obniżają gorączkę. Niektóre z nich działają przeciwzapalnie, jednakże przyjmowanie ich na własną rękę może wyrządzić wiele szkód organizmowi który przyzwyczaiwszy się do nich, po pewnym czasie przestaje reagować. Spełnią swoją rolę tylko wówczas, gdy będą stosowane racjonalnie, dobierane i dawkowane indywidualnie, najlepiej po konsultacji z lekarzem.