Noni – hit czy kit?

Noni – hit czy kit?


Od pewnego czasu w Polsce bardzo popularne są egzotyczne rośliny i produkty na nich oparte. Jednym z nich jest sok z noni. Ciekawe właściwości tego suplementu mają wynikać z obecności w nim szeregu różnych substancji, jednak nie wszystkie znalazły potwierdzenie w badaniach klinicznych.

Sok z noni ma działać na wiele schorzeń. Producenci twierdzą, że jego picie w ilości 30-60 ml dziennie (najlepiej przed śniadaniem, na pusty żołądek) pomaga m.in. na: stwardnienie tętnic, infekcję pęcherza, czyraki, choroby jelit, nowotwory, zespół przewlekłego zmęczenia, problemy z krążeniem, cukrzycę, zapalenie oka, gorączkę, wrzody żołądka, bóle głowy, choroby serca, nadciśnienie, trawienie, osłabienie układu odpornościowego, choroby nerek, malarie, bóle menstruacyjne, zaburzenia miesiączkowania, zaburzenia oddechowe, grzybicę, pleśniawki… Tych reklamowanych korzystnych działań noni jest naprawdę dużo.
Ale czy mają one naukowe potwierdzenie?

Skład chemiczny
Owoce noni w swym składzie mają wiele aktywnych substancji. Badania fizyko-chemiczne z zastosowaniem technik analitycznych potwierdziły, że w 100 g noni (korzeń, kwiaty, liście, owoce lub sok) znajduje się: po 3-4 g glukozy i fruktozy, 30-150 mg potasu, 15-40 mg sodu, 3-12 mg magnezu, 20-25 mg wapnia, 0,2-0,5 proc. białka w soku i 2,5 proc. w całym owocu oraz 0,1-0,2 proc. tłuszczu. W soku znajdują się też witaminy: A i E oraz grupa witamin B. Przede wszystkim noni jest jednak bogatym źródłem witaminy C, bo 100 g koncentratu z owocu pokrywa aż 251 proc. dziennego zapotrzebowania na tę witaminę.
W roślinie występują liczne związki polifenolowe i irydoidowe. Zaliczamy do nich: skopoletynę, rutynę, kwercetynę, kwas asperulozydowy i deacetyloasperulozydowy. Poza tym, w owocach są antrachinony, ligniny i błonnik. Owoc noni nie zawiera wszystkich 20 aminokwasów niezbędnych organizmowi człowieka – w profilu aminokwasowym brak tryptofanu oraz histydyny.

A gdzie kseronina?
Na stronach internetowych dotyczących noni można przeczytać o jeszcze jednym, podobno najważniejszym składniku noni – prokseroninie. Prokseronina, która jest ponoć magazynowana w wątrobie, ma być w organizmie człowieka prekursorem substancji o nazwie kseronina. „Odkrywca” tej substancji i badacz noni dr Ralph Heinicke z Uniwersytetu Hawajskiego sugerował, że kseronina działa na poziomie komórkowym, wzmacniając w nich struktury białkowe. To właśnie kseronina ma być odpowiedzialna za większość wymienionych wyżej efektów prozdrowotnych noni. Niestety badania innych naukowców nie potwierdziły istnienia tej substancji. Prokseroniny nie wykryto w badaniach analitycznych i nie jest znany jej wzór chemiczny. Medyczne bazy artykułów naukowych nie zawierają informacji o „prokseroninie” i „kseroninie”. Istnieje więc duże prawdopodobieństwo, że związki te zostały stworzone wyłącznie na potrzeby promocji noni.

Badania naukowe
Owoce noni obecnie budzą duże zainteresowanie i ilość dostępnych na ich temat publikacji naukowych stale się zwiększa. Głównie dotyczą one ich składu chemicznego. Nie dają jednoznacznych odpowiedzi na temat właściwości leczniczych, sugerują jednak kilka możliwości leczniczego wpływu na nasz organizm.

Naukowcom udało się ustalić, że sok z noni ma działanie przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybiczne. Badania prowadzono na bakteriach, takich jak: Bacillus subtilis, Escherichia coli, Helicobacter pylori, Salmonella i Shigella. Działanie przeciwbakteryjne jest wynikiem obecności w nim związków polifenolowych i antrachinonów. Działanie przeciwgrzybiczne zostało zaś potwierdzone hamowaniem wzrostu drożdży Candida albicans.

Innym potwierdzonym działaniem jest działanie przeciwnowotworowe. Kilka grup badaczy testowało zastosowanie soku z noni w terapii nowotworowej. Myszom z nowotworem podawano 15 mg soku dziennie. Wykazano, że przeciętna długość ich życia wzrosła o 119 proc.

Przeciwutleniające i przeciwzapalne właściwości noni wynikają z występowania w nim związków polifenolowych – hamują enzymy odpowiedzialne za początek stanu zapalnego. Skuteczność noni okazała się porównywalna do niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Wyciąg z korzeni tej rośliny wykazywał działanie przeciwbólowe porównywalne z działaniem morfiny (75 do 81 proc. spadku odczuwania bólu), ale był znacznie mniej toksyczny niż morfina.

Ostatnie badania wykazały ponadto, że owoce noni zapobiegają miażdżycy, bo hamują utlenianie LDL, czyli „złego cholesterolu”. Ten efekt jest być może zasługą lignanów i fenylopropanoidów.

Nie udokumentowano stymulującego działania soku z noni na wytwarzanie endogennego tlenku azotu. Tlenek azotu jest cząsteczką, która powoduje rozszerzania naczyń krwionośnych po skurczu, bierze też udział w syntezie kolagenu. Producenci soku twierdzą, że przyjmowanie soku z noni pobudza syntezę NO i w ten sposób noni wywiera kolejne pozytywne działanie na układ krążenia, nie ma jednak na to dowodów.

Negatywne działania
Najważniejszym ostrzeżeniem przed nadużywaniem soku jest działanie hepatotoksyczne – noni prawdopodobnie powoduje zapalenie wątroby. W publikacji z 2005 r. opisano dwa przypadki z Austrii – 29-letniego mężczyzny i 62‑letniej kobiety, którzy po stosowaniu soku z noni nabawili się zapalenia wątroby. 29-latek musiał w końcu poddać się przeszczepowi wątroby, na szczęście skutecznemu. Dalsze przypadki opisano w 2008 r. Najnowsza publikacja opisuje przypadek 14-letniego chłopca, który po spożyciu soku z noni zachorował na ostre zapalenie wątroby.

Co prawda w badaniach naukowych nie zaobserwowano toksycznego wpływu na wątrobę, jednak odnotowanie przypadków klinicznych jest godne uwagi. Związkami odpowiedzialnymi za to toksyczne działanie są antrachinony. Oczywiście pojawiły się też publikacje, które zaprzeczały jakoby noni wykazywało takie działanie, nie mniej jednak ryzyko istnieje.
Poza tym, z uwagi na wysoką zawartość potasu, naukowcy sugerują, iż nadmiernie częste spożywanie soku z noni może prowadzić do zaburzeń rytmu serca.

Piśmiennictwo u autora

4.8/5 - (340 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH