Zaczerwienienie i obrzęk skóry w okolicach pupy – takie są pierwsze objawy pieluszkowego zapalenia skóry. Jeśli choroba nie jest właściwie leczona, pojawiają się także wysypki i nadżerki.

Pieluszkowe zapalenie skóry to najczęściej występująca choroba skóry u niemowląt – co trzecie dziecko zmaga się z tym problemem przynajmniej raz w życiu, w przypadku wielu ma on charakter nawracający.

Skóra niemowlęcia jest jeszcze niedojrzała i bardzo delikatna, dlatego łatwo ulega podrażnieniom. Szczególnie w okolicach pod pieluszką, gdzie często styka się z resztkami moczu i stolca. Jest wiele przyczyn pojawienia się pieluszkowego zapalenia skóry. Główna przyczyna tkwi w fizjologii. Noworodek oddaje mocz nawet do dwudziestu razy na dobę. Jeśli dziecko jest karmione piersią, może oddawać stolec nawet osiem-dziesięć razy dziennie – po każdym karmieniu. Tymczasem składniki zawarte w moczu i stolcu są drażniące dla delikatnej i wrażliwej skóry maluszka. Pieluszkowego zapalenia skóry nie można lekceważyć. Zmiany skórne są swędzące, a później bardzo bolesne. Nieleczone lub leczone nieprawidłowo powodują poważniejsze infekcje bakteryjne lub grzybicze.

Niewłaściwa pielęgnacja
Obecnie rodzice najczęściej zakładają dziecku pieluszki jednorazowe, które – dzięki nowoczesnym technologiom – są bardzo chłonne. Są oni przekonani, że nie muszą tak często przewijać niemowlaka. Jednak nawet najbardziej chłonna pieluszka nie chroni dziecka przed wilgocią w stu procentach.

Pod pieluszką jest też cieplej niż w innych miejscach ciała, a wilgoć i ciepło sprzyjają pojawianiu się odparzeń, a także namnażaniu naturalnie bytujących na skórze bakterii. Gdy jest ich zbyt wiele, powodują rozkład mocznika do drażniącego skórę amoniaku. Może też wówczas dojść do infekcji bakteryjnej.

Pieluszkę trzeba zmieniać jak najszybciej po każdym oddaniu przez dziecko stolca, ale nie rzadziej niż co trzy godziny. Za każdym razem, gdy dziecko odda stolec, okolice pupy i narządy płciowe trzeba dokładnie oczyścić z resztek kału, a potem umyć, najlepiej wodą z delikatnym mydłem, i starannie osuszyć. Najlepiej przez kilka minut „wietrzyć” pupę, czyli pozostawić dziecko bez pieluszki (powietrze sprzyja leczeniu odparzeń). Zanim powtórnie założy się pieluszkę, konieczne jest posmarowanie okolic pupy kremem ochronnym do pielęgnacji okolic pieluszkowych.

Nawracające problemy
Pieluszkowe zapalenie skóry to nie tylko przypadłość noworodków i młodszych niemowląt. Dzieci są na nie narażone przez cały okres noszenia pieluszek. Problemy bardzo często nasilają pomiędzy 6. a 12. miesiącem życia, czyli w okresie rozszerzania diety. Wówczas przewód pokarmowy dopiero uczy się trawić nowe pokarmy, przez co do stolca trafiają niestrawione resztki, które mogą podrażniać skórę.

Do zapalenia pod pieluszką często dochodzi również, gdy dziecko ma biegunkę (np. w wyniku zakażenia rotawirusem albo jako skutek uboczny stosowania antybiotykoterapii). Wówczas stolec oddawany jest częściej niż zwykle i zawiera więcej substancji drażniących skórę. Dlatego należy nie tylko zadbać o zatrzymanie biegunki, lecz także o pielęgnację okolic pupy.

Na pieluszkowe zapalenie skóry najbardziej narażone są dzieci z alergią (ich skóra jest bardziej delikatna i skłonna do podrażnień). Może ono być również wynikiem nietolerancji niektórych pokarmów, które nie są trawione.

Powodem podrażnień skóry pod pieluszką bywa też nietolerancja lub alergia na składniki zapachowe lub myjące zawarte w jednorazowych mokrych chusteczkach do pielęgnacji. W przypadku wystąpienia zapalenia lepiej na pewien czas zrezygnować z ich stosowania i zobaczyć, czy stan skóry się poprawi. Zdarza się też uczulenie na któryś ze składników jednorazowych pieluch. Te nowoczesne podrażniają i alergizują tylko w niewielkim stopniu (szczególnie te, które mają mikroporowate membrany, tzw. oddychające pieluszki), jeśli jednak dziecko ma predyspozycje do alergii, mogą pojawić się objawy świadczące o nietolerancji. Warto wówczas zmienić pieluchy na produkt innej firmy.

Czasem przyczyną problemów jest uczulenie na któryś ze składników używanego dotąd mydła, pudru czy kremu. Zanim więc zastosuje się nowy kosmetyk, warto zrobić test skórny: niewielką ilością preparatu posmarować stopę dziecka. Jeśli rano w tym miejscu nie pojawi się wysypka ani zaczerwienienie, to wszystko jest w porządku i dany produkt można stosować.

Skuteczne leczenie
W początkowym okresie choroby najczęstszym objawem jest zaczerwienienie skóry. Już wówczas trzeba zacząć działać. Okolice pupy trzeba dokładnie myć za każdym razem po oddaniu przez dziecko stolca. Należy to robić bardzo delikatnie, gdyż skóra boli, a gdy myje się ją mydłem – dodatkowo szczypie. Trzeba pamiętać o starannym osuszaniu okolic pupy (najlepiej gazikiem lub miękkim ręcznikiem). Skóry nie należy jednak trzeć, tylko raczej delikatnie dotykać. Koniecznie jest też smarowanie jej kremem zawierającym tlenek cynku, puder lub talk. Mają one działanie wysuszające i przeciwzapalne. Warstwa kremu musi być cienka. Na podrażnienia pomagają kąpiele w wodzie z dodatkiem kilku kryształków nadmanganianu potasu (woda powinna być lekko różowa). Można również zastosować środki zawierające klotrimazol, zwłaszcza jeśli zmiany skórne utrzymują się dłużej (co może wskazywać na infekcję grzybiczą).

Jeśli stan zapalny się rozwija, dochodzi do rozwoju obrzęku w obrębie zaczerwienionych miejsc (ognisk rumieniowych), mogą również powstawać grudki, pęcherzyki oraz nadżerki. Skóra piecze i boli, dziecko staje się niespokojne, płacze, nie może spać. Konieczna jest wówczas wizyta u lekarza, mogło bowiem dojść do rozwoju infekcji bakteryjnej lub grzybiczej. Pediatra często zaleca wówczas maść zawierającą antybiotyk lub środki przeciwgrzybicze.

Jeśli mimo starannej pielęgnacji problemy się powtarzają, warto na ten temat porozmawiać z lekarzem. Być może kłopoty skórne niemowlęcia są spowodowane alergią pokarmową (wówczas konieczne będą zmiany w diecie). Lekarz może również skierować dziecko na badanie moczu. Zdarza się bowiem, że przyczyną uporczywego i nawracającego pieluszkowego zapalenia skóry jest zakażenie układu moczowego.

IMAZOL-PASTA

Imazol Pasta jest laureatem Nagrody Zaufania „Złoty OTIS 2012” w kategorii: Debiut Roku

Wskazania:
grzybica skóry wrażliwa na leczenie klotrimazolem, np. pieluszkowe zapalenie skóry spowodowane przez drożdżaki.

Imazol Pasta dzięki swojej formie galenicznej (bardzo rozdrobniony puder) szybko się zmywa, co jest kluczowe w pielęgnacji maluszka. Czynnikiem wysuszającym nie jest tlenek cynku tylko puder. Klotrymazol jest dodatkowym czynnikiem, który sprawia że potencjalne zmiany grzybicze są leczone a nie …zaleczane poprzez wysuszenie.

Dawkowanie:
partie skóry dotknięte grzybicą należy smarować niewielką ilością leku Imazol 1-2 razy dziennie (rano lub rano i wieczorem). Z chwilą ustąpienia ostrych objawów po upływie 7 dni, należy kontynuować leczenie przez następne 3 tygodnie, aby zapobiec nawrotowi zakażenia. W przypadku pieluszkowego zapalenia skóry złagodzenie objawów powinno nastąpić w ciągu 3 dni. Leczenie należy kontynuować przez 7 dni.