Interakcje simwastatyny i lowastatyny

Jednoczesne podawanie inhitorów CYP3A4ib, które wchodzą w interakcje ze statynami, może powodować groźne działania niepożądane ze strony układu mięśniowo-szkieletowego prowadzące do rozpadu mięśni.

Z roku na rok wzrasta liczba przepisywanych przez lekarzy preparatów zawierających simwastatynę i lowastatynę. Dostępna jest także coraz większa pula ich generycznych wersji. Mimo że statyny są względnie bezpiecznymi lekami, to niekiedy mogą manifestować się ich działania niepożądane. Dotyczą one głównie mięśni szkieletowych i najczęściej powodują ból, osłabienie, skurcze ze zwiększeniem lub bez aktywności kinazy kreatynowej (bóle mięśniowe lub miopatia). Zazwyczaj nie są to długotrwałe następstwa.

Inaczej przedstawia się sytuacja, gdy chory przyjmuje jednocześnie leki będące inhibitorami cytochromu CYP3A4 albo musi zwiększyć dawkę statyn w celu znacznego obniżenia poziomu frakcji LDL. Wówczas może dojść do rabdomiolizy, czyli trwałego uszkodzenia tkanki mięśniowej.
Statyny a inhibitory CYP3A4
Simwastatyna i lowastatyna mają bardzo niską biodostępność (≈ 5 proc.) i są metabolizowane głównie przez izoformę cytochromu CYP3A4. Po podaniu dawki 20 mg do układu krwionośnego przenika jedynie 1 mg substancji w niezmienionej postaci. Pozostałe 19 mg ulega metabolizmowi. Jeżeli jednocześnie zostanie podany inhibitor CYP3A4, ilość wchłoniętej simwastatyny lub lowastatyny radykalnie wzrasta.

Silne inhibitory CYP3A4 (np. itrakonazol) mogą powodować dziesięciokrotny wzrost stężenia tych statyn we krwi. Natomiast słabsze inhibitory CYP3A4 (np. diltiazem) mogą powodować wzrost stężenia tych leków od 4 do 6 razy.

Do najsilniejszych inhibitorów CYP3A4 należą: amprenavir, atazanavir, cyklosporyna, diltiazem, erytromycyna, flukonazol, fluwoksamina, indinavir, itrakonazol, ketokonazol, klarytromycyna, quinupristine, ritonavir, verapamil i voriconazol. Inhibitorem CYP3A4 jest także sok grejpfrutowy.
Statyny w terapii antylipidowej
Większe dawki statyny są wymagane, gdy należy znacznie obniżyć poziom frakcji LDL. Pacjenci stosujący wyższe dawki simwastatyny (np. 80 mg) znajdują się w grupie zwiększonego ryzyka wystąpienia toksyczności.

Jeśli do obniżenia poziomu LDL wymagane są wysokie dawki simwastatyny lub lowastatyny, należy rozważyć stosowanie innych statyn (np. atorwastatyny) lub dodanie innego leku obniżającego stężenie lipidów (np. ezetimibu).Chociaż mechanizm tych interakcji nie został całkowicie wyjaśniony, podawanie fibratów (gemfibrozylu, fenofibratu) także powodowało niepożądane reakcje ze strony układu mięśniowego.

KU PRZESTRODZE

• Pacjenci powinni skonsultować się z lekarzem w razie wystąpienia bólu lub osłabienia mięśniowego.
• Pacjenci przyjmujący simwastatynę lub lowastatynę, którzy mają przepisany lek będący inhibitorem CYP3A4, powinni przerwać stosowanie statyny na okres jego przyjmowania. Jeżeli inhibitor CYP3A4 ma być podawany przez dłuższy czas, należy rozważyć stosowanie innej statyny, która nie jest metabolizowana przez CYP3A4 (np. prawastatyna, fluwastatyna), lub niskiej dawki atorwastatyny.
• Pacjenci, u których stwierdzono wystąpienie toksycznego wpływu na układ mięśniowy, powinni przerwać stosowanie wszystkich statyn do momentu, gdy miną wyraźne objawy. Zazwyczaj jest to 6-8 tygodni.