Interakcje leków z wapniem

Ostatnio obserwuje się zwiększoną tendencję do stosowania suplementów diety zawierających wapń. Niestety niewiele osób wie, że pierwiastek ten wchodzi w interakcje z wieloma lekami, m.in. obniżając ich stężenie we krwi.

Zapotrzebowanie na wapń zmienia się wraz z wiekiem – największe jest u młodzieży w okresie dojrzewania, u kobiet po 50. roku życia, u ciężarnych oraz karmiących piersią. Wapń często jest stosowany przez alergików, w celu złagodzenia objawów alergicznych, oraz w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych, zwłaszcza przebiegających z katarem.

Antybiotyki i chemioterapeutyki
Niestety niewiele osób wie, że niektóre antybiotyki (tetracykliny) i chemioterapeutyki (fluorochinolony) wchodzą w interakcję z wapniem. W jej wyniku tworzą się nierozpuszczalne kompleksy, które nie wchłaniają się ze światła jelita. Z powodu tej interakcji stężenie leków przeciwdrobnoustrojowych we krwi może spaść nawet o 50 proc., co w konsekwencji może przyczynić się do nieskuteczności leczenia.

Hormony tarczycy
Jednoczesne stosowanie preparatów wapnia wraz z hormonami tarczycy również może wpływać na ograniczenie ich biodostępności. Pacjentom wymagającym suplementacji obu składników zaleca się maksymalne wydłużenie czasu pomiędzy przyjmowaniem tych preparatów. Ponadto konieczne jest badanie poziomu TSH w celu ustalenia odpowiedniej dawki przyjmowanego hormonu.

Beta-blokery
Wapń wchodzi także w interakcje z beta-blokerami. Podobnie jak w poprzednich przypadkach, i tu może dojść do upośledzenia wchłaniania beta-adrenolityku, co skutkuje obniżeniem stężenia leku we krwi, a w rezultacie nieskutecznością jego działania. Jeśli pacjent musi przyjmować wapń, zalecane jest częste kontrolowanie ciśnienia tętniczego.

Blokery kanału wapniowego
Częstą kontrolę ciśnienia krwi zaleca się także podczas jednoczesnego stosowania wapnia i blokerów kanałów wapniowych. Jony wapnia mogą w tym wypadku wpływać na zmniejszenie skuteczności werapamilu do obniżania ciśnienia krwi. Niekiedy jednak tę interakcję wykorzystuje się w praktyce klinicznej. Przed zastosowaniem blokera kanału wapniowego u pacjentów z dusznicą bolesną lub zaburzeniami rytmu serca, u których nie stwierdza się nadciśnienia tętniczego, podaje się niewielkie dawki wapnia w celu wyeliminowania komponenty hipotensyjnej leku.

Glikozydy
Jednoczesne stosowanie wapnia i digoksyny może być ryzykowne i skutkować wzrostem toksyczności przyjmowanego glikozydu.

Leki moczopędne
Kolejną grupą leków, które wchodzą w interakcje z preparatami wapnia, są leki moczopędne. Diuretyki tiazydowe (hydrochlorotiazyd) mogą przyczyniać się do wzrostu stężenia wapnia we krwi, zaś diuretyki pętlowe (furosemid) mogą mieć działanie przeciwne i powodować spadek stężenia jonów wapnia we krwi.

Bisfosfoniany
Stosowane w leczeniu osteoporozy bisfosfoniany również wchodzą w interakcje z jonami wapnia, co może skutkować obniżeniem ich skuteczności, a nawet ich nieskutecznością.

Jak widać, stosowanie preparatów wapnia może ograniczać biodostępność przyjmowanych jednocześnie leków. Farmaceuta, wydający antybiotyki z grupy tetracyklin czy alendroniany, powinien zwrócić pacjentowi szczególną uwagę na możliwość wystąpienia interakcji.