Kobieta, która urodziła się w 2009 r. przeżyje średnio około 80 lat, a mężczyzna – o ponad 8 lat mniej. Również samce innych ssaków żyją zwykle krócej niż samice. Za różnice w długości życia przedstawicieli różnych płci wśród ssaków odpowiedzialna jest m.in. różnica w strukturze ich genomu.
Jak wyjaśnia prof. Stanisław Cebrat, genetyk z Uniwersytetu Wrocławskiego, chromosom płciowy X nie ma kopii w męskim genomie, a drugi chromosom płciowy – Y jest niemal pusty i nigdy nie podlega rekombinacji genetycznej. To dlatego mężczyźni żyją krócej niż kobiety.
Informacja genetyczna jest zapisana w chromosomach, a u ssaków każdy chromosom występuje w dwóch kopiach. Jeśli w jednym z chromosomów pojawi się defekt, to organizm może skorzystać z drugiego chromosomu z pary. Prof. Cebrat przypomina, że trochę inaczej jest, jeśli chodzi o chromosomy płci. O ile u kobiet chromosom płci – X ma swoją kopię, to mężczyźni mają tylko jeden chromosom X i jeden chromosom Y.
Chromosom Y jest mały i zawiera zaledwie kilkadziesiąt genów, które są odpowiedzialne głównie za rozwój w kierunku organizmu męskiego. Natomiast chromosom X jest dużo większy i są tam różne ważne informacje, niekoniecznie bezpośrednio związane z rozwojem płciowym. Mężczyźni wszystkie te informacje posiadają tylko w jednej kopii.
Jeśli w jednym z chromosomów płciowych X jest defekt, np. w genie odpowiedzialnym za produkcję czynnika krzepnięcia krwi, to kobieta nie będzie mieć żadnych objawów chorobowych, ale jeżeli taki chromosom X znajdzie się w genomie mężczyzny, to zachoruje on na hemofilię.
Dzięki symulacjom komputerowym można sprawdzić, jaki wpływ na osobniki odmiennych płci mogą mieć różnice w ich materiale genetycznym. – Okazuje się, że wystarczy tylko różnica wynikająca z braku drugiej kopii chromosomu X, aby mężczyzna do tego stopnia cierpiał z powodu ewentualnych defektów w nim, że zmniejszą się jego szanse na dożycie sędziwego wieku – wyjaśnia prof. Cebrat. – Symulacje pokazują, że z tego powodu umieralność mężczyzn w każdym wieku jest troszkę wyższa niż umieralność kobiet. Ten efekt kumuluje się w populacji tak, że mamy wielokrotnie więcej kobiet niż mężczyzn dożywających 80 lat.
(Źródło: naukawpolsce.pap.pl)