Klauzula sumienia jest nadużywana

„Klauzula sumienia jest nadużywana i służy narzucaniu pacjentom przekonań moralnych lekarzy” – tak uznał Komitet Bioetyki Polskiej Akademii Nauk.

Stanowisko Komitetu jest efektem m.in. wyroków Trybunału w Strasburgu po polskich skargach. Chodzi o odmowy prawa do aborcji, do badań prenatalnych czy do wydania zaświadczenia o stanie zdrowia uprawniającym do aborcji.

Według organizacji kobiecych, ale też części lekarzy, powoływanie się na klauzulę sumienia, by uniemożliwić przerwanie ciąży, to zjawisko powszechne. Zabiegów odmawiają całe szpitale, mimo że mają kontrakty na ich wykonanie. Odmawiają nawet informowania, gdzie aborcji można dokonać. Lekarze utrudniają wykonanie badań diagnostycznych, nie chcą wystawiać zaświadczeń o stanie płodu czy zdrowia ciężarnej. Ani informować o metodach antykoncepcji czy przepisywać środków antykoncepcyjnych. Aptekarze zaś odmawiają ich sprzedaży.

Komitet Bioetyki uznał, że to wszystko narusza prawa pacjenta i jest niezgodne z ustawą o zawodzie lekarza, pielęgniarki i położnej. W stanowisku na temat klauzuli czytamy, że: powołując się na klauzulę, trzeba wskazać normę moralną, którą naruszyłoby wykonanie świadczenia; można odmówić tylko działania, które bezpośrednio godzi w dobro istotne dla sumienia.

Komitet uznaje, że w sytuacji, gdy lekarz czy pielęgniarka powołają się na klauzulę, dyrektor placówki powinien wyznaczyć innego medyka. A jeśli świadczenia nie chce wykonywać nikt, trzeba zorganizować współpracę z kimś, kto się tego podejmie.

Ponieważ klauzula sumienia najczęściej przywoływana jest w przypadkach przerywania ciąży i zapłodnienia in vitro, Komitet odniósł się do tego problemu szczegółowo.

Za stanowiskiem w sprawie klauzuli sumienia głosowało 24 z 26 członków Komitetu. Zdanie odrębne złożyła prof. Barbara Chyrowicz, bioetyczka z KUL. Uznała, że obowiązek wypisania przez lekarza pigułki poronnej idzie za daleko, bo bezpośrednio przyczynia się do uśmiercenia istoty ludzkiej.

Za „obligowanie lekarza (…), by wydawał orzeczenie wbrew sumieniu” uznała też obowiązek kierowania się stanowiskiem kobiety przy ocenie, czy wada płodu jest wskazaniem do aborcji.

(Źródło: wyborcza.pl)